Nga Denada Kola (Jushi)
Kam lindur 4 vjet pas trazirave të vitit 1990 kur në vendin tim u vendos sistemi demokratik.
Gjyshërit dhe prindërit e mi kishin jetuar për 45 vjet të izoluar nga komunizmi. Bota në të cilen do të rritesha ishte krejt e ndryshme prej asaj që im atë e nëna ime ishin rritur.
Fati më kish bekuar të vija në një familje të madhe me gjyshër, prindërit dhe shumë kushërinj.
Lagjja ime e vjetër ishte vetëm dy km larg detit, me një perëndim të jashtëzakonshëm.
Perëndimet e diellit në gjithë vendet që kam vizituar më vonë janë të flaktë, të ndritshëm, ndërsa në lagjen time perendimi ishte rozë. Pasqyrimi i reve dhe diellit në lagunën e paqtë më kish mësuar që heret me shijimin e qetësisë, bukurisë dhe cicërimat e zogjve.
Më së shumti adhuroja puhizën e detit.
Në një bisedë me një mik, një pasdite të nxehtë qershori, rastësisht biseda na shpuri tek fëmijëria.
Imja nuk ishte e shënuar prej serialeve vizatimore apo prej kukullave, e kjo i solli një habi thuajse të papranueshme mikut tim.
Për këtë shkak edhe sot kam mangësi në njohjen e filmave vizatimore apo personazhet që janë krejt të dashur për fëmijët.
Fëmijeria ime ishte e mbuluar prej lojrave, çdo pasdite me duzinën e të vegjëlve që kishte asokohe lagjja e vjetër.
“Ngjyrash” ishte njera prej lojrave që na bente mua dhe miqtë e mi të vraponim sa herë kerkohej. Më pas basketbolli ishte loja që na mblidhte çdo pasdite.
22 vjet më vonë, lagjia pak ka ndryshuar, tek tuk shtëpitë janë lyer e restauruar, por pjesa më e madhe ka mbetur e njejtë.
Rruga vazhdon të mbulohet prej pemeve që e përshkruajnë ate, puhiza e detit është thuajse e njejta ndërsa perendimet nuk kanë ndryshuar aspak.
Veç ajo që i mungon tmerrësisht lagjes së vjetër është zhurma. Nuk degjon me asnjë zë fëmijë, e asnjeri nga ne nuk jeton më në lagje. Kanë mbetur veç një pjesë e prindërve të miqve të mi të fëmijërisë.
Katër a pesë prej nesh jetojnë në kryeqytet, të tjerët të gjithë janë larguar jashtë Shqipërisë.
Xhulia, Silda ,Valmira në Londër, Ledi në Milano, Lili në Stokholm, Arbri në Barcelonë, Zana në Mynih, Visi dhe Ada në Bruksel shumë të tjerë në metropole të tjera europiane. Një pjesë e tyre po i rrisin fëmijet në shtetet ku kanë ndërtuar tashmë jetesën e tyre, një pjesë po planifikojnë ta bëjnë.
Këtë verë takova disa prej tyre, me kërshëri i pyeta nëse ndonjëri prej tyre e mendonte në do të kthehej në vendin ku ishin lindur e rritur?!
Por mesa dukej kjo nuk do të ndodhtë…
Në këto kushte lagjia e vjetër do të ekzistojë edhe pak vjet, derisa në jetë të jenë ata pak prindër që në 1990 ishin plot ëndrra se jeta e tyre do të ishte tjetër.
Gjyshërit e mi nuk jetojnë më, thuajse të gjithë kushërinj dhe miqtë e vjetër të femijërisë kanë emigruar, lagjia ku kam kaluar ditë kaq të gëzueshme, duket se edhe pak e do të mbetet në harresë…
Por si për të mos e pranuar këtë fakt, si një formë për ta kundështuar këtë realitet, im atë e ka rikthyer funksionale shtëpinë e gjyshit, e një pjesë të verës sëbashku me time bijë, Dean, kemi vendosur të kalojmë ketu fundjavat e kësaj stine të nxehtë.
Lagjes së vjetër së paku për disa ditë i është i kthyer gjallëria e fëmijërisë…
Unë ende shpresoj që diçka do të ndryshojë, që lagjet dhe qytetet tona të mos zbrazen nga të rinjtë, nga e ardhmja, ndryshe Shqipëria do nisë t’i ngjaje lagjes sime të vjetër, pa zhurmë, me shtëpi bosh, me ca të “rinj” të vitit 90′ që sot janë bërë gjyshër, me nipër e mbesa rrugëve të Europës…
